برآورد زمان مطالعه: 10 دقیقه
بیماری کرون که نوعی بیماری التهابی روده است، در زمان انتخاب غذاها و نوشیدنیهای مصرفی میتواند مشکلاتی ایجاد کند. این بیماری نه تنها موجب التهاب دستگاه گوارش و بروز علائم ناراحتکننده میشود بلکه عواقب طولانی مدت آن میتواند حتی شامل سوء تغذیه نیز باشد. اگر بخواهیم راجع به مسائل پیچیدهتر صحبت کنیم، عادات غذایی شما ممکن است موجب بدتر شدن علائم شوند. در حالی که رژیم غذایی شناخته شدهای برای درمان کامل بیماری کرون وجود ندارد، اما مصرف و پرهیز از برخی غذاها ممکن است به پیشگیری از عود این بیماری کمک کند.
تشخیص بیماری کرون ممکن است مستلزم برخی تغییرات در رژیم غذایی باشد، زیرا برخی غذاها میتوانند علائم این بیماری را بدتر کنند. از آنجایی که بیماری کرون میتواند در بدن برای هضم و جذب مواد مغذی اختلال ایجاد کند، ممکن است نیاز باشد که مطمئن شوید برخی مواد مغذی را به مقدار کافی از رژیم غذایی خود دریافت میکنید. چنین امری را تنها یک متخصص تغذیه میتواند تهیه و ارائه کند. برای دریافت مشاوره و یا رزرو نوبت میتوانید با شمارههای 02122569006 و 02122771002 و 0212258002 تماس حاصل نمایید. و برای ارتباط با منشی، تلگرام و یا واتساپ با شماره 09022569006 در تماس باشید.
جدول محتوا
مشکلات غذایی در حین عود بیماری کرون
این مشکلات عبارتند از:
- اسهال شدید
- سوء هاضمه
- بی اشتهایی
- سوء تغذیه
نکات تغذیه ای در درمان بیماری کرون
حبوبات
حبوبات قوت غالب مصرفی میباشد. غلات سبوسدار اغلب به عنوان تامین کنندهی مفیدترین بخش از رژیم غذایی معرفی میشوند زیرا میزان فیبر و مواد مغذی آنها بالا است. اما عامل فیبر برای افراد مبتلا به بیماری کرون غالباً مشکلساز است زیرا میتواند موجب افزایش اسهال و درد شکم گردد.
مصرف چه چیزهایی را باید متوقف یا محدود کرد:
- دانههای گندم سبوسدار
در عوض این موارد را مصرف کنید:
- نان سفید، بیسکوییت ترد، پاستا و برنج
بسته به علائم و نشانههای فردی، ممکن است پزشک یک رژیم غذایی با فیبر پایین را توصیه کند. این به این معنی است که شما باید میزان غلات مصرفی خود را محدود کنید. در دو سوم از بیماران کرون ممکن است یک برنامه غذایی کم فیبر و کم حجم برای کمک به درمان تنگشدگی روده کوچک موثر باشد. این نوع رژیم غذایی فیبر و ضایعاتی که میتوانند در بدن باقی بمانند و موجب تحریک روده شوند را کاهش میدهد.
میوهها و سبزیجات
به علت مزایای متعدد تاسفآور است که فکر کنیم میوهها و سبزیجات باید توسط افراد مبتلا به بیماری کرون اجتناب شوند. حقیقت این است که محصولات خام میتوانند به همان دلایلی که برای غلات سبوسدار ذکر شد، یعی میزان فیبر بالا، موجب مشکلاتی شوند. شما لزوماً نباید هر نوع میوه و سبزیجاتی را از رژیم غذایی خود حذف کنید، اما برخی میوهها و سبزیجات میتوانند به شدت برای دستگاه گوارش مبتلا به کرون ضرر داشته باشند.
مصرف چه چیزهایی را باید متوقف یا محدود کرد:
- سیب با پوست
- کلم بروکلی
- کلم برگ
- گل کلم
- ذرت
در عوض این موارد را مصرف کنید:
- پوره سیب
- سبزیجات بخارپز
به جای پرهیز کامل از میوهها و سبزیجات، همچنان میتوانید با فراوری کردن آنها بطور متفاوت از برخی مزایای آنها بهرهمند شوید. برای مثال، پختن و بخارپز کردن میتواند هضم غذاها را آسانتر کند. با این حال این فرایند میتواند برخی از مواد مغذی میوهها و سبزیجات تازه بویژه ویتامینها و آنزیمهای قابل حل در آب را از بین ببرد، بنابراین باید دربارهی راههای پیشگیری از کمبود هر گونه مواد مغذی با یک متخصص تغذیه صحبت کنید.
پروتئین و گوشت
نکتهای که دربارهی محرکهای بیماری کرون باید توجه داشت این است که انتخاب مواد پروتئینی باید بر اساس میزان چربی باشد. از مصرف گوشتهای دارای چربی بالا باید پرهیز شود و پروتئینهایی که دارای چربی کمتری هستند، گزینهی بهتری هستند.
مصرف چه چیزهایی را باید متوقف یا محدود کرد:
- گوشت قرمز
- گوشت تیره مرغ
در عوض این موارد را مصرف کنید:
- تخم مرغ
- ماهی
- گوشت گاو بدون چربی
- کره بادام زمینی (بصورت کرم)
- گوشت سفید مرغ
- توفو
فراوردههای لبنی
با اینکه احتمال دارد بتوانید گاهی اوقات بدون هیچ مشکلی یک لیوان شیر بنوشید، اما ممکن است بیماران مبتلا به کرون نتوانند به خوبی لبنیات را تحمل کنند و باید بطور کامل از آنها پرهیز نمایند. علت آن این است که معمولاً عدم تحمل لاکتوز همزمان با بیماری التهاب روده وجود دارد. نوعی لاکتوز یا قند شیر میتواند خطر ایجاد گاز معده، درد و اسهال را افزایش دهد. لبنیات پر چرب مانند کره حتی بیشتر باعث نگرانی هستند زیرا ممکن است موجب تشدید تورم روده کوچک شوند.
مصرف چه چیزهایی را باید متوقف یا محدود کرد:
- کره
- فراردههای لبنی پر چرب
در عوض این موارد را مصرف کنید:
- جایگزینهای لبنی گرفته شده از گیاهان مانند شیر، ماست و پنیر تهیه شده از سویا، نارگیل، بادام، بذرک یا شاهدانه
- فراوردههای لبنی کم چرب
نوشیدنیها
با توجه به ماهیت بیماری کرون، بطور کلی نوشیدن مایعات بیشتر مفید است. بهترین نوشیدنی آب است. آب همچنین بهترین شکل آبرسانی را انجام میدهد. کم شدن آب بدن اغلب در موارد اسهال مزمن خطرناک است.
مصرف چه چیزهایی را باید متوقف یا محدود کرد:
- قهوه
- چای
- نوشابه
- مشروبات الکلی و آبجو
در عوض این موارد را مصرف کنید:
- آب
نوشیدنیهای کافئیندار مانند قهوه، چای و نوشابه موجب افزایش اسهال میشوند. الکل نیز میتواند همین اثر را داشته باشد. نوشابه و آب گازدار گزینههای مناسبی نیستند زیرا گاز معده را افزایش میدهند.
اگر نمیتوانید روز خود را بدون مصرف کافئین یا چند لیوان شراب سپری کنید، به یاد داشته باشید که اعتدال بسیار مهم است. از آب آشامیدنی در کنار این نوشیدنیها استفاده نمایید تا عوارض جانبی بالقوهی آنها به حداقل برسد.
ادویهجات
غذاهای ادویهدار به عنوان یک محرک عمل کرده (شبیه به کافئین) و موجب بدتر شدن علائم میگردند. به عنوان یک قاعده کلی، باید از هر چیزی که دارای ادویهی زیاد است پرهیز شود. از طرف دیگر، در برخی مطالعات نشان داده شده است که زردچوبه (یا کورکومین)، که دارای طعم تند جزئی است، تاثیرات مثبتی در بیماران مبتلا با کرون دارد.
مصرف چه چیزهایی را باید متوقف یا محدود کرد:
- فلفل فرنگی
- فلفل سیاه
- فلفل هندی
- پودر فلفل قرمز
- میخک
- ادویه کاری (برگ و پودر)
- سیر
- زنجبیل
- پیاز
- پاپریکا
- واسابی
در عوض این موارد را مصرف کنید:
- زردچوبه
ویتامینها و مکملها
به دلیل مشکل در مصرف غذاها ممکن است ناگزیر به استفاده از ویتامینها یا مکملها شوید. مولتیویتامین میتواند یکی از بهترین انتخابها برای بیماری کرون باشد. این مکملها به پیشگیری از سوءتغذیه ناشی از ناتوانی روده کوچک در جذب مناسب غذاها کمک میکنند. علاوه بر این، در صورتی که رژیم غذایی شما به علت عود بیماری بسیار محدود باشد، مصرف مولتیویتامین همراه با مواد معدنی میتواند در پر کردن جای مواد مغذی موثر باشد. کلیسم مکمل مهم دیگری است که باید در نظر گرفته شود، بویژه اگر فراوردههای لبنی را مصرف نمیکنید. بسته به شدت بیماری و التهاب، نوع داروهای مصرفی و انجام جراحی، شایعترین کمبود مواد مغذی عبارتند از فولات، ویتامین ب۱۲، ویتامین دی و ویتامینهای محلول در چربی. در حالی که مکملها میتوانند موثر باشند، اما باید این موارد را ابتدا با یک پزشک و متخصص تغذیه در میان بگذارید تا از احتمال اوردوز و تداخلات دارویی پیشگیری شود.
سایر ملاحظات غذایی
رژیم غذایی ممکن است به پیشگیری از عود بیماری کمک کند. هرچند غذا و نوشیدنیها برای هر بیمار مبتلا به کرون بطور متفاوتی تاثیر میگذارند. این بدین معنی است که ممکن است یک نوع غذا در برخی افراد موجب عود بیماری شود و در برخی دیگر تاثیری نداشته باشد. بطور کلی اگر میدانید که کدام مواد غذایی موجب تشدید علائمتان میگردند، باید کاملاً از مصرف آنها پرهیز کنید. مصرف وعدههای غذایی کوچکتر و با تعداد دفعات بیشتر نیز میتواند موجب کاهش فشار بر سیستم گوارشی شود.
پژوهشهای جدید در ارتباط با بیماری کرون شامل مطالعه روی استفاده از پروبیوتیکها، مصرف امگا۳ موجود در روغن بذرک، ماهی، غذاهای فیبری مانند اسپرزه که تا زمان رسیدن به روده بزرگ هضم نشده باقی میماند و تریگلیسیریدهای با زنجیره متوسط موجود در نارگیل میباشد. در نظر گرفتن این نکته مهم است که تنها نوع مواد غذایی که میخورید موجب تشدید علائم نمیگردد بلکه روش پخت و فراوری غذا نیز میتواند تفاوت ایجاد کند. غذاهای سرخ کردنی و چرب از شایعترین عوامل محرک هستند بنابراین بهتر است به جای آنها از غذاهای پخته شده و کبابی استفاده کنید.
سوالات متداول
بیماری کرون که نوعی بیماری التهابی روده است، در زمان انتخاب غذاها و نوشیدنیهای مصرفی میتواند مشکلاتی ایجاد کند. این بیماری نه تنها موجب التهاب دستگاه گوارش و بروز علائم ناراحتکننده میشود بلکه عواقب طولانی مدت آن میتواند حتی شامل سوء تغذیه نیز باشد
اسهال شدید
سوء هاضمه
بی اشتهایی
سوء تغذیه
سیب با پوست
کلم بروکلی
کلم برگ
گل کلم
ذرت
تخم مرغ
ماهی
گوشت گاو بدون چربی
کره بادام زمینی (بصورت کرم)
گوشت سفید مرغ
توفو