قرص، شربت و داروهای گیاهی اشتها آور برای کودکان و بزرگسالان
کاهش اشتها میتواند به لاغریهای ناخواسته منجر شود. به خصوص در سالمندان، حتی از دست دادن جزئی وزن میتواند عواقب منفی داشته باشد. داروهای افزایشدهنده اشتها، گروههای متنوع دارویی هستند که از کاهش نامطلوب وزن در کودکان، بزرگسالان و افرادی که از بیماریهایی مانند ایدز و سرطان رنج میبرند پیشگیری میکند تا بافتهای ماهیچهای بدن در این کاهش وزن عمومی از بین نروند. توصیه میشود مشکل بیاشتهایی ناشی از هر دلیل ممکن هر چه سریعتر توسط متخصص تغذیه بررسی و درمان شود.
فهرست مطالب
تفاوت گرسنگی و اشتها
باید توجه داشته باشید که تفاوت بین اشتها و گرسنگی برای درک این موضوع که چرا انواع متنوع داروها باید برای تحریک تمایل به غذا خوردن باید به کار برده شود مهم است. گرسنگی به عنوان نیاز فیزیکی بدن به مواد غذایی بوده و بر اساس میزان کالری یا محتوای مواد مغذی خاص غذا مشخص میشود. اشتها، در سمت دیگر قرار دارد و به پیچیدگی تمایل انسان برای غذا خوردن و نوشیدن اشاره دارد و اغلب تحت تأثیر تجربیات گذشته یا عوامل فرهنگی و همچنین وضعیت سلامت فعلی فرد مشخص میشود. افراد ممکن است در زمانی که گرسنه نیستند برای خوردن اشتها داشته باشند، برعکس ممکن است علیرغم گرسنگی اشتهایی برای غذا خوردن نداشته باشند یا اشتهای آنها کم باشد.
دلایل از دست دادن اشتها
افراد ممکن است به دلایل متعدد فیزیکی، احساسی و اجتماعی اشتهای خود را از دست بدهند.
- تغییرات حسی: تغییرات حسی مربوط به افزایش سن و پیری است. اغلب حس چشایی در افراد سالمند ضعیف میشود که به این معنا است که دیگر نمیتوانند از طعم غذاها آنچنان که در دوران جوانی تجربه کردهاند لذت ببرند. به علاوه بسیاری از سالمندان پس از خوردن مقدار کمی غذا احساس سیری میکنند. تصور میشود که این احساس سیری به دلیل افزایش ترشح هورمون معده که به آن کولیسیستوکینین گفته میشود باشد.
- اختلالات گوارشی: بیماران مبتلا به اختلالاتی نظیر بیماری کرون یا ضعف دستگاه گوارش (خالی شدن کند و غیرعادی شکم) ممکن است اشتهای خود نسبت به غذا را از دست بدهند.
- بیماری: بیماریهای سخت به خصوص سرطان و ایدز که بر کل بدن تأثیر میگذارند. افراد مبتلا به این بیماریها ممکن است دچار بیاشتهایی شوند که میتواند به صورت بالقوه با کاهش ناخواسته وزن، تهدیدکننده حیات باشد و بافتهای ماهیچهای بدن را از بین ببرد. لاغری مفرط یا کاشسکی اغلب به دنبال بیاشتهایی به وجود میآید.
- عوارض جانبی داروها: عوارض داروها مانند اثر داروهای شیمیدرمانی بیماران سرطانی
- استرس و فشارهای هیجانی: بسیاری از مردم قبل از امتحان، مصاحبههای شغلی، انجام سخنرانی عمومی، اجرای برنامههای هنری، مسابقات ورزشی یا موقعیتهای استرسزای مشابه تمایلی به غذا خوردن ندارند.
- افسردگی و اختلالات روانی دیگر: افسردگی و اختلالات افسردگی باعث از دست رفتن اشتها میشوند.
- انزوای اجتماعی: تحقیقات نشان میدهد که اشتهای انسان به غذا با خوردن غذا در میان جمع تحریک میشود. بیاشتهایی در بسیاری از سالمندان به دلیل تنها بودن آنها است.
- تجربیات گذشته: افرادی که پس از خوردن غذاهای ناسالم مانند سالاد فاسد شده یا صدف خام مسموم شدهاند، برای مدت طولانی پس از این بیماری تمایلی به خوردن غذاهایی که از این مواد ساخته شده باشند نخواهند داشت.
مشکلات ناشی از بیاشتهایی
بیاشتهایی میتواند باعث سوءتغذیه شود که با نخوردن مقادیر کافی غذا برای رساندن کالری مورد نیاز روزانه به بدن یا ناتوانی بدن در ساخت مواد مغذی از غذاهای مصرف شده مشخص میشود.
داروهای درمان بیاشتهایی و کماشتهایی
اصطلاح پزشکی این داروها اورکسیژنیک است که از یک کلمه یونانی به معنی اشتها یا تمایل مشتق شده است. این داروها طیف متنوعی از آنتیهیستامینها و داروهای ضد تهوع (داروهایی که برای از بین بردن حالت تهوع و استفراغ تجویز میشوند) تا داروهای ضدافسردگی و هورمونهای مصنوعی را شامل میشوند.
قرص و شربت اشتها آور
متخصص تغذیه در مواردی که بیاشتهایی به سادگی با رژیم غذایی قابل درمان نباشد بهترین و کمعوارضترین داروهای مناسب برای درمان بیاشتهایی را تجویز میکند. بهترین راه درمان کماشتهایی و افزایش اشتها و وزن استفاده از محرکهای اشتها است. حتی اگر شما از افزایشدهندههای اشتها استفاده میکردهاید ما به شما توصیه میکنیم که برای افزایش اشتها قبل از خوردن غذای اصلی (صبحانه، ناهار و شام) 5 تا 6 میان وعده غذایی کوچک در روز میل کنید.
اگر شما قادر به مصرف کالری کافی نیستید، به زودی فکر خواهید کرد که تلاشهای شما بینتیجه و بیهوده است و ناامید میشوید بنابراین از استرس پرهیز کنید و تلاش کنید تا اشتهای خود را با خوردن غذای پرکالری تحریک کرده تا وزن شما افزایش یابد.
ویتامینها و مکملهای اشتها آور
متخصص تغذیه از مکملها و ویتامینهای لازم نیز برای درمان کماشتهایی و بیاشتهایی استفاده میکند. دریافت مقادیر کافی از ویتامینها در رژیم غذایی به شما کمک میکند تا اشتهای خود را تنظیم کنید. در برخی موارد دریافت مقادیر بسیار زیاد ویتامین یا مقادیر بسیار کم آن باعث میشود که شما اشتهای خود را از دست داده یا اشتهای شما به شدت افزایش یابد. معمولاً ویتامینها تأثیر زیادی بر اشتها ندارند. مکملهای معدنی و مولتیویتامینها برای بیماران مبتلا به ایدز تجویز میشود تا به آنها کمک کند که مواد مغذی بدن را به آن برسانند اما به نظر نمیرسد که تأثیری بر اشتها داشته باشد. کمبود فولیک اسید یا فولات میتواند باعث کماشتهایی شود بنابراین درمان این کمبود با افزایش مصرف فولیک اسید شاید باعث شود که اشتهای شما افزایش یافته و به سطح طبیعی خود برسد. کمبود ویتامین K میتواند باعث کماشتهایی شود همچنین ممکن است باعث از بین رفتن استخوانها، بیحالی و کبودی و تورم آسان نیز شود.
گیاهان دارویی اشتها آور
برخی از داروهای گیاهی بر سیستم گوارش تأثیر میگذارند و باعث بهبود نفخ معده، گوارش، ترشح اسید معده، ترش کردن معده، حالت تهوع و استفراغ و اسهال میشوند.
برخی از گیاهان دارویی اشتها آور که متخصص تغذیه ممکن است به شما پیشنهاد دهد عبارتند از:
ریحان | ![]() |
||||||||||||
بابونه | ![]() |
||||||||||||
فلفل تند | ![]() |
||||||||||||
گشنیز | ![]() |
||||||||||||
گیاه دندلیون | ![]() |
||||||||||||
زنجبیل | ![]() |
||||||||||||
نعناع | ![]() |
||||||||||||
پونه کوهی | ![]() |
||||||||||||
پاپایا | ![]() |
||||||||||||
زعفران | ![]() |
||||||||||||
آویشن | ![]() |
روشهای دیگر برای افزایش اشتها
بدون توجه به اینکه علت بیاشتهایی مریضی است یا استرس، میل نداشتن به غذا اگر منجر به کاهش ناخواسته وزن شود میتواند باعث ایجاد مشکلاتی شود. متأسفانه، غذایی وجود ندارد که شما آن را بخورید و بعد اشتهای شما افزایش یابد. اگر شما در تلاش هستید تا به مقدار کافی غذا بخورید، روشهایی مختلفی وجود دارد که میتواند به شما کمک کند تا کالری بیشتری وارد بدن کنید. اگر شما مبتلا به برخی بیماریها هستید با یک متخصص تغذیه مشورت کرده تا راهنماییهای لازم در مورد نیازهای غذایی را به شما انجام دهد.
شما میتوانید تلاش کنید که به جای این که چند وعده غذایی عمده میل کنید، میان وعدههای غذایی کوچکتر در روز استفاده کنید و با این کار مقدار کالری و پروتئین ورودی به بدن را افزایش دهید. نوشیدنیهای پروتئینی و غذاهایی که دوست دارید میتوانند به شما در افزایش اشتها کمک کنند. توجه داشته باشید که غذاهای پرکالری اما مغذی را به عنوان وعدههای غذایی میل کنید.
ورزش میتواند اشتهای شما را تنظیم کند. اگر شما در تلاش برای بیشتر غذا خوردن هستید به جای اینکه بدوید، پیادهروی کنید زیرا پیادهروی باعث افزایش ترشح هورمونهای اشتها میشود اما طبق این تحقیقات به اندازه دویدن باعث تحریک ترشح هورمونهای سیری نمیشود. ورزشهای قدرتی هم ممکن است به افزایش سالم وزن شما کمک کند.

