برآورد زمان مطالعه: 8 دقیقه
رژیم لاغری با کالری بسیار پایین (VLCD) نوعی برنامه رژیم لاغری است که تحت نظر متخصص رعایت می‌شود و کالری آن 800 یا کمتر است. در این رژیم کم کالری غذاهای معمولی با خوراکی‌هایی با کالری پایین مانند شیر بستنی‌های (شیک) کم کالری و … جایگزین می‌شود.
رژیم با کالری بسیار کم معمولاً برای افراد بزرگسال چاق، با شاخص توده بدنی (BMI) بالاتر از 30 مناسب است. البته نباید این رژیم را به عنوان نخستین راهکار برای لاغری و کنترل چاقی در نظر گرفت. رژیم VLCD فقط باید تحت نظر متخصص به مدت 12 هفته پیاپی یا به تناوب با رژیم کم کالری، برای مثال دو تا چهار روز در هفته، رعایت شود. اکثر افرادی که درصدد لاغر کردن هستند، نیازی به رعایت رژیم سخت لاغری با کالری بسیار پایین ندارند.
فرمول کاهش وزن ساده است؛ کمتر از آنچه می‌سوزانید کالری مصرف کنید. اما روش‌های گوناگونی برای کاهش مصرف کالری وجود دارد. در واقع نمی‌توان یک روش را به عنوان بهترین راه لاغری برگزید. روشی که شما را به اندام دلخواه می‌رساند، ممکن است ذره‌ای از وزن دیگری کم نکند. متخصصین ما در کلینیک تغذیه دکتر ابوالحسنی با تسلط بر جدیدترین مباحث علمی، پژوهش مستمری را برای دریافت اطلاعات روز انجام می‌دهند، و معتبرترین مطالعات انجام شده در زمینه لاغری را بررسی می‌کنند. به این ترتیب متخصصین ما بهترین روش‌های کاهش وزن را به شما پیشنهاد می‌دهند که هیچ گونه خطر یا عوارض جانبی به دنبال ندارد. برای دریافت اطلاعات بیشتر می‌توانید با شماره‌های 02122779006 و 02122581002 تماس حاصل نمایید.
جدول محتوا
تاثیرگذاری رژیم کم کالری
افراد با BMI بالاتر از 30 یا اصطلاحاً چاق می‌توانند با رعایت رژیم کم کالری حدود 1.4 تا 2.3 کیلوگرم ( 3 تا 5 پوند) در هفته و به طور متوسط 20 کیلوگرم ظرف 12 هفته وزن کم کنند.
کاهش وزن عارضه‌های ناشی از چاقی مانند دیابت، فشار خون بالا و کلسترول بالا را بهبود می‌دهد. اما رژیم با کالری بسیار پایین در درازمدت موثرتر از رژیم‌های سبک‌تر نیست. برای حفظ نتیجه باید پس از اتمام رژیم تغییرات مفیدی را در سبک زندگی ایجاد کرد. تغذیه سالم در پیش گرفت و فعالیت بدنی و ورزش را فراموش نکرد.
رژیم کم کالری برای چه افرادی مناسب است؟
حتماً قبل از شروع رژیم کم کالری به متخصص تغذیه مراجعه کنید تا مطمئن شوید که این رژیم برای شما مناسب است. رژیم با کالری بسیار کم محدود کننده‌ترین نوع رژیم لاغری است . چون مصرف کالری را به شدت کاهش می‌دهد، باید تحت نظر متخصص تغذیه رعایت شود.
اگر هر سه شرط زیر درباره شما صدق می‌کند، می‌توانید متقاضی مناسبی برای رژیم کم کالری باشید:
- تغییرات مفیدی را در رژیم غذایی خود ایجاد کرده و میزان فعالیت بدنی خود را افزایش داده‌اید.
- علی‌رغم ورزش کردن و رژیم غذایی سالم هنوز چاق محسوب می‌شوید و BMI بیشتر از 30 دارید.
- وزنتان دیگر کمتر از این نمی‌شود.
ایمنی رژیم با کالری بسیار پایین
رژیم با کالری بسیار پایین برای همه مناسب نیست؛ بنابراین ابتدا با پزشک درباره شروع کردن این رژیم مشورت کنید. اگر BMI بالاتر از 30 داشته باشید، شروع کردن رژیم بسیار کم کالری تحت نظر متخصص تغذیه معمولاً مشکلی ایجاد نخواهد کرد. اما افرادی که اضافه وزن (BMI بین 27 تا 30) دارند و چاق نیستند، در صورتی رژیم با کالری بسیار پایین برای ایشان توصیه می‌شود که دچار بیماری‌های مربوط به اضافه وزن باشند. در هر حال این رژیم باید تحت نظر متخصص رعایت شود.
رژیم‌های لاغری کم کالری در دوران بارداری یا شیردهی مجاز نیست . به کودکان یا نوجوانان توصیه نمی‌شود، مگر آن که این رژیم بخشی از یک برنامه درمانی مخصوص باشد. به علاوه رژیم کم کالری برای بیماران مبتلا به عارضه‌هایی چون اختلال‌های تغذیه‌ای و سالمندان بالای 50 سال ایمن نیست. چرا که این افراد لازم است برای درمان عارضه‌های موجود دارو مصرف کنند. و همچنین احتمال دارد چنین رژیم سختی عوارض جانبی برای ایشان به دنبال داشته باشد.
اگرچه رژیم کم کالری وزن را در کوتاه مدت کاهش می‌دهد، اما وزن اکثر افراد معمولاً پس از اتمام رژیم به تدریج افزایش می‌یابد. رژیم با کالری بسیار پایین راهبرد بلندمدتی برای کاهش وزن به شمار نمی‌آید و نباید از آن در برنامه‌های لاغری گسترده‌تر و طولانی‌تر استفاده شود.
رژیم لاغری 5:2 چیست؟
برخی افراد از رژیم 500 کالری به عنوان بخشی از رژیم لاغری متناوب 5:2 استفاده می‌کنند، که به تازگی به محبوبیت قابل توجهی دست یافته است.
برای این کار باید به مدت 5 روز در هفته یک رژیم مدیترانه‌ای متعادل با حدود 2000 کالری رعایت شود، سپس در دو روز باقیمانده میزان مصرف به 500 کالری با کربوهیدرات پایین در روز تقلیل داده شود. این دو روز معمولاً پیاپی نیست. شواهد بسیار اندکی مبنی بر مفیدتر بودن رژیم متناوب 5:2 نسبت به کاهش روزانه کالری در دست است.
عوارض رژیم کم کالری
رعایت رژیم لاغری کم کالری به مدت 4 تا 16 هفته، عوارض جانبی جزئی مانند خشکی دهان، خستگی مفرط، یبوست، حالت تهوع، سر درد، سرگیجه، شکم درد، کم پشت شدن مو و اسهال را به دنبال دارد. این عارضه‌ها معمولاً ظرف چند هفته بهبود می‌یابد و به ندرت مانع از ادامه رژیم می‌شود.
سنگ صفرا شایع‌ترین عارضه رژیم کم کالری است و بیشتر در صورت لاغری سریع مشاهده می‌شود. زمانی که کالری بدن کاهش می‌یابد، بدن برای تولید انرژی شروع به تجزیه چربی می‌کند. سپس کبد کلسترول بیشتری ترشح می‌کند و این کلسترول اضافی در ترکیب با صفرا سنگ صفرا تولید می‌کند.
داشتن یک رژیم غذایی سالم شامل خوراکی‌هایی از تمام گروه‌های غذایی برای حفظ سلامتی مهم است. دریافت مواد مغذی کافی و احساس سیری و رضایت هنگام رعایت رژیم با کالری بسیار پایین دشوار است. به علاوه مصرف فقط 800 کالری در روز انرژی لازم برای فعالیت‌های روزمره و ورزش منظم را تامین نمی‌کند، به ویژه اگر هر روز غذای یکسانی میل شود. بنابراین هنگام رعایت این رژیم حتماً با متخصص تغذیه درباره چگونگی دریافت مواد مغذی کافی مشورت کنید.
خطرها و عوارض رژیم کم کالری
خطر کمبودها
مهم‌ترین خطر ناشی از رژیم لاغری کم کالری کمبود ویتامین و مواد معدنی است که به نوبه خود بیماری‌های گوناگونی را در پی دارد. برای مثال کمبود روی (زینک) به ریزش مو می‌انجامد.
کاهش مصرف آهن کم خونی را در دنبال دارد، کمبود کلسیم و ویتامین د در درازمدت به پوکی استخوان منجر می‌شود. اگر بدن ویتامین نیاسین کافی، موجود در تن و خرما، دریافت نکند، احتمال بروز حمله قلبی در اثر لخته شدن خون در شریان‌ها افزایش می‌یابد. به خاطر داشته باشید که علاوه بر کالری مواد غذایی باید به مغذی بودن آنها نیز توجه کنید.
تحلیل عضلات
رژیم کم کالری احتمال تحلیل عضلات را افزایش می‌دهد. بدن پس از مصرف ذخیره‌های چربی شروع به سوزاندن عضله‌های سالم می‌کند. تحلیل رفتن عضلات در ابتدا با کاهش وزن اشتباه گرفته می‌شود. اما از یاد نبرید که هر نوع سنگینی بد نیست و نباید کاهش داده شود. برای حفظ سلامت بدن باید عضلات را تقویت کرد. در یک رژیم غذایی لاغری سالم چربی سوزانده می‌شود، نه عضلات.
تغییرات متابولیسم
متابولیسم در اثر کاهش میزان کالری‌های مصرفی در درازمدت تغییر می‌کند. کاهش شدید کالری در طولانی مدت به آهسته شدن متابولیسم منجر می‌شود، در نتیجه کالری‌های کمتری سوزانده می‌شود. به علاوه پس از لاغرتر شدن به کالری‌های کمتری برای حفظ وزن جدید نیاز دارید.
سخن پایانی
رژیم لاغری کم کالری باید تحت نظارت متخصص گرفته شود؛ چرا که اگرچه وزن کاهش می‌یابد، اما احتمال ابتلا به سوء تغذیه وجود دارد که به نوبه خود مشکلات بسیاری را ایجاد می‌کند.
در رژیم لاغری سالم باید مواد مغذی مختلف از منابع غذایی گوناگون دریافت شود، حجم وعده‌های غذایی کاهش داده شود و میزان کالری‌های سوزانده شده بیش از کالری‌های دریافتی باشد. این رویکرد را به دقت رعایت کنید تا شاهد آب شدن کیلوگرم‌ها از وزن خود باشید.
