روش اصلی افزایش شیر مادر بسیار ساده است، هر چه نوزاد بیشر شیر بخورد، شیر سینه مادر نیز بیشتر می‌شود. مقدار مایعات یا کالری مصرفی مادر گاهی بر مقدار تولید شیر اثر می‌گذارد. به مادران توصیه می‌شود رژیم غذایی سالمی را در پیش بگیرند تا تولید شیر افزایش بیابد. غذاهای سرشار از پروتئین، غذاهای دریایی با جیوه پایین، انواع غلات کامل و میوه و سبزی باید در دوران شیردهی مصرف شود. خوردن غذاهای مختلف در دوران شیردهی طعم شیر سینه را تغییر می‌دهد و نوزاد را با مزه‌های مختلف آشنا می‌کند. به این ترتیب نوزاد راحت‌تر غذاهای جامد را در سنین بالاتر می‌پذیرد.
مایعات
مایعاتبررسی ضرورت نوشیدن آب بیشتر در دوران شیردهی
در دوران شیردهی کافی است به اندازه‌ای آب بنوشید که تشنگیتان برطرف شود. نوشیدن آب فراوان یا تشنه ماندن تاثیری بر مقدار شیر ندارد. بدن از قابلیت خودتنظیمی برخوردار است و در صورت لزوم از ذخائر آبی موجود استفاده می‌کند تا فرایند تولید شیر مختل نشود. با این حال به خاطر داشته باشید که بدن در دوران شیردهی هورمون اکسی توسین آزاد می‌کند که باعث می‌شود احساس تشنگی کنید. بنابراین در این دوران همواره یک بطری نوشیدنی نزدیک خود نگه دارید.
اگر شک دارید که آیا مایعات کافی مصرف می‌کنید یا خیر، رنگ ادرارتان را بررسی کنید. کمرنگ بودن ادرار نشان دهنده مصرف مایعات کافی است. اما تیره رنگ یا بد بو بودن ادرار و همچنین احساس ضعف و بی‌حالی بیانگر از دست دادن آب بدن و ضرورت نوشیدن آب بیشتر است.
نوشیدن چای و قهوه در دوران شیردهی
توصیه ما به مادران این است که در دوران شیردهی در مصرف نوشیدنی‌های کافئین‌دار زیاده‌روی نکنند و مصرف کافئین را به حد 200 میلیگرم در روز برسانند که تقریباً معادل دو لیوان چای یا قهوه فوری یا یک لیوان قهوه دم شده در روز است.
هر چند مصرف بیش از 200 میلیگرم کافئین در روز به بدن آسیب نمی‌زند، اما باعث کلافگی یا بی‌قراری نوزاد یا سخت به خواب رفتنش می‌شود. بنابراین مصرف کافئین را کاهش دهید یا اگر می‌توانید نوشیدنی‌های کافئین‌دار را از رژیم غذایی خود حذف کنید. احتمال دارد نوزاد در اثر کاهش یا قطع مصرف کافئین آرام‌تر شود.
کاهش وزن در دوران شیردهی
از آنجایی که وزن اکثر مادران در دوران بارداری اندکی اضافه می‌شود، قدری لاغر شدن در دوران شیردهی به تناسب اندام کمک می‌کند. هفته‌ای 500 گرم تا یک کیلوگرم وزن کم کردن تاثیری بر کیفیت شیر ندارد. البته لازم به گفتن نیست که در مقام مادر یک نوزاد نیاز به انرژی زیادی دارید. گرفتن رژیم‌های لاغری بلافاصله پس از زایمان روند بهبود را آهسته می‌کند و احساس خستگی مداوم را در پی دارد. بنابراین اقدام برای لاغری را تا زمان انجام آخرین معاینه پس از زایمان به تعویق بیاندازید.
رژیم غذایی سالم و ورزش منظم به تناسب اندام کمک می‌کند و در دوران شیردهی بسیار بهتر از رژیم‌های لاغری سختگیرانه با کالری پایین است. اگر تمایل دارید می‌توانید 6 تا 8 هفته بعد از زایمان برنامه ورزشی گسترده‌تری را برای خود تعریف کنید.
پرهیز غذایی در دوران شیردهی
خبر خوش این است که در دوران شیردهی می‌توانید هر غذایی را البته به اندازه بخورید. البته رد پای غذاها و نوشیدنی‌های مصرفی مادر در شیر سینه پیدا می‌شود و بر نوزاد اثر می‌گذارد. پروتئین موجود در شیر گاو برای بعضی نوزادان مناسب نیست و علائم زیر را ایجاد می‌کند:
- نفخ
- خارش و حساسیت پوست
- ورم کردن چشم، صورت یا لب‌ها
- سرفه یا خس خس کردن
- اسهال
- یبوست
- استفراغ یا رفلاکس
- کاهش اشتها
- اگزما
- تغییر مدفوع
- احساس کسالت و ناخوشی
اگر احتمال می‌دهید که لبنیات بر نوزادتان اثر می‌گذارد، لبنیات را پس از مشاوره با متخصص تغذیه و در صورت تشخیص ایشان به مدت یک هفته یا بیشتر از رژیم غذایی حذف کنید تا ببینید که آیا تغییری حاصل می‌شود یا خیر. چنانچه حساسیت نوزاد به شیر گاو تشخیص داده شود، متخصص تغذیه به مادر توصیه می‌کند تا لبنیات را به طور کامل از رژیم غذایی حذف کند. مادر در این شرایط باید مکمل‌های کلسیم و ویتامین D مصرف کند. شواهد زیادی در دست نیست که مصرف مواد غذایی خاصی در دوران شیردهی باعث قولنج (کولیک) نوزاد باشد. قولنج علل متعددی دارد که از آن جمله می‌توان به خوب نپیچیدن کودک یا حریصانه بلعیدن شیر و فرو دادن هوای زیاد اشاره کرد.
مصرف مکمل در دوران شیردهی
در دوران شیردهی به مادران توصیه می‌شود تا مکمل‌های روزانه‌ای حاوی 10 میکروگرم ویتامین D مصرف کنند. نوزادانی که از شیر مادر تغذیه می‌کنند، ویتامین D را از راه شیر سینه دریافت می‌کنند، بنابراین مادر باید مقدار کافی از این ویتامین را در تغذیه خود بگنجاند. چنانچه در دوران بارداری مکمل حاوی ویتامین D مصرف کرده‌اید، می‌توانید مصرف آن را در دوران شیردهی نیز ادامه دهید.
اگر مادر مکمل ویتامین D را در دوران بارداری و پس از آن در دوران شیردهی به طور مداوم مصرف کرده باشد، ویتامین D کافی در ماه‌های نخست پس از تولد در بدن نوزاد وجود خواهد داشت. اما اگر مادر در 9 ماه بارداری ویتامین D مصرف نکرده باشد و خود به کودک شیر بدهد، لازم است هر روز قطره ویتامین D را پس از رسیدن نوزاد به یک ماهگی در دهان‌اش بچکاند. بدن با قرار گرفتن در معرض نور آفتاب ویتامین D یعنی ویتامینی را تولید می‌کند که برای رشد دندان‌ها و استخوان بسیار مهم است.
