برآورد زمان مطالعه: 14 دقیقه
زعفران ادویه ای است که از گل های گیاهی به نام کروکوس ساتیوس لین (Crocus Sativus Linne) تهیه می شود. گیاه کروکوس در خاورمیانه و بخش هایی از اروپا رشد می کند. این گیاه معمولا در ایران، هند و یونان کاشت می شود.
گیاه کروکوس تنها 3 تا 4 هفته در طول ماه های اکتبر و نوامبر گل می دهد. این گیاه کلاله های قرمز تیره رنگی را تولید می کند که رشته نام دارند. این رشته ها باید با دست و با دقت از گیاه جدا شده و خشک شوند. رشته ها درحقیقت همان ادویه زعفران هستند. ادویه زعفران جهت مصارف آشپزی و به عنوان یک رنگ خوراکی طبیعی و ماده معطر استفاده می شود. همانند بسیاری از ادویه ها و گیاهان، زعفران نیز همانند چای آماده می شود. امروزه به عنوان یک ادویه خوراکی و همچنین درمان جایگزین بسیاری از مشکلات سلامتی از ارزش فراوانی برخوردار است. طبق برخی مطالعات انجام شده، این ادویه در مصارف مختلف بسیار موثر می باشد.
در کلینیک تغذیه و رژیم درمانی دکتر ابولحسنی،با بررسی دقیق وضعیت بدنی هر فرد رژیم غذایی مناسب برای حفظ سلامت و تناسب اندام ارائه خواهد شد. رژیم های ارائه شده شامل انواع مواد مغذی و مورد نیاز بدن و مواد غذایی مانند زعفران است که خواص مفید بسیاری در حفظ سلامت و بالا بردن مقاومت بدن در برابر بیماری هایی چون آسم، افسردگی و سرطان دارد.
شما میتوانید برای طرح سوالات خود و یا رزرو نوبت با شماره های 02122779006 و 02122581002 تماس حاصل فرمایید.
جدول محتوا
- تاریخچه زعفران چیست؟
- ارزش غذایی زعفران چیست؟
- فواید استفاده از زعفران چیست؟
- مبارزه با سرطان
- کمک به درمان آرتروز
- بهبود بینایی
- درمان بیخوابی
- بهبود عملکرد مغز
- کمک به درمان آسم
- کمک به هضم
- بهبود زخم ها
- افزایش سطوح ایمنی و انرژی
- آیا در طول بارداری خوب است؟
- به عنوان یک داروی مقوی غرایز جنسی عمل می کند
- درمان التهاب
- ایجاد پوست شفاف
- پوست را روشن می کند
- جلوگیری از ریزش مو
- نکات چگونگی استفاده از زعفران
- چای عصاره زعفران
تاریخچه زعفران چیست؟
گیاه کروکوس به طول 20 تا 30 سانتیمتر رشد می کند. معمولا 3 سال بعد از کاشت بذر، گیاه شروع به تولید گل می کند. هر گیاه حدود 3 تا 4 گل می دهد و هر گل تقریبا 3 کلاله تولید می کند. از آن جایی که گیاه زعفران با دست برداشت می شود به همین دلیل یکی از گران ترین ادویه ها در دنیا می باشد. تهیه حدود 1 کیلوگرم زعفران به مقدار زیادی شکوفه و کلاله خشک نیاز دارد.
ارزش غذایی زعفران چیست؟
حدود 100 گرم از زعفران حاوی 310 کیلو کالری، 65.37 گرم کربوهیدرات، 11.43 گرم پروتئین، 5.85گرم چربی و 0 گرم کلسترول است. زعفران حاوی 3.9 گرم فیبرغذایی است. ترکیبات فیبرغذایی شامل موادمعدنی ازجمله: 111 میلیگرم کلسیم ، 0.328 میلیگرم مس ، 11.10 میلیگرم آهن ، 264 میلیگرم منیزیم و 28 میلیگرم منگنز است.
قاعده کلی |
ارزش غذایی |
درصد | ||||||
انرژی |
310 کیلوکالری |
15.5% | ||||||
کربوهیدراتها |
65.37 گرم |
50% | ||||||
پروتئین |
11.43 گرم |
21% | ||||||
چربی کل |
5.85 گرم |
29% | ||||||
کلسترول |
0 میلیگرم |
0% | ||||||
فیبرغذایی |
3.9 گرم |
10% | ||||||
ویتامینها | ||||||||
فولاتها |
93 میلیگرم |
23% | ||||||
نیاسین |
1.46 میلیگرم |
9% | ||||||
پیریدوکسین |
1.010 میلیگرم |
77% | ||||||
ریبوفلاوین |
0.267 میلیگرم |
20% | ||||||
ویتامین آ |
530 یکای بینالمللی |
18% | ||||||
ویتامین سی |
80.8 میلیگرم |
135% | ||||||
الکترولیتها | ||||||||
سدیم |
148 میلیگرم |
10% | ||||||
پتاسیم |
1724 میلیگرم |
37% | ||||||
موادمعدنی | ||||||||
کلسیم |
111 میلیگرم |
11% | ||||||
مس |
0.328 میلیگرم |
37% | ||||||
آهن |
11.10 میلیگرم |
139% | ||||||
منیزیم |
264 میلیگرم |
66% | ||||||
منگنز |
28.408 میلیگرم |
1235% | ||||||
فسفر |
252 میلیگرم |
36% | ||||||
سلنیوم |
5.6 میلیگرم |
10% | ||||||
روی |
1.09 میلیگرم |
10% |
طبق اطلاعاتی که ارائه کردیم مسلما متوجه شده اید که چرا مصرف زعفران خوب و مفید است. اما این ها تمام خواص زغفران نیستند. این ادویه گرانبها از طرق مختلف می تواند زندگی را بهبود ببخشد. اجازه دهید نگاه مختصری به فواید استفاده از زعفران داشته باشیم.
فواید استفاده از زعفران چیست؟
از مهمترین فواید استفاده از زعفران می توان به پیشگیری از بیماری های جدی از جمله سرطان، بهبود تنفس، سلامت گوارش و از بین رفتن درد اشاره کرد.
زعفران به عنوان داروی مقوی غرایز جنسی نیز عمل می کند. بهترین فواید استفاده از زعفران عبارتند از:
مبارزه با سرطان
تحقیقی که بر روی موش های سرطانی انجام شد نشان داد که موش ها با عصاره آب زعفران درمان شدند. کروسین که یکی از ترکیبات زعفران است (بدون تاثیر و آسیب رساندن به سلول های سالم) رشد سلول های سرطانی کولورکتال را مهار می کند.
کروسین تاثیر مشابهی در درمان سرطان های کبد و پروستات نشان داده است. لازم به ذکر است که زعفران نقش عمده ای در درمان سرطان پوست دارد. زعفران سرشار از کاروتنوئید است. همانطور که می دانید کاروتنوئید به خواص ضدسرطانی زعفران کمک می کند.
کروسین موجود در آن می تواند به پیشگیری از سرطان سینه و لوسمی کمک کند. اما با این حال انجام تحقیقات بیشتر در خصوص خواص دارویی زعفران الزامی است. کروستین (کاروتنوئید مرتبط با کروسین) می تواند از گسترش 2 نوع سرطان انسانی پیشگیری کند. کروستین با مهار آنزیمی که بیشتر در سلول های سرطانی فعال است مانع بروز سرطان می شود. شاید این موضوع، زعفران را به عنوان یک ماده غذایی ضدسرطانی معرفی نکند اما با این حال این ادویه حاوی فواید بسیاری است. اسید کروستینیک (از مشتقات کروسین) می تواند از بروز سرطان پانکراس پیشگیری کند. درحقیقت، این ترکیب موجب از بین رفتن سلول های بنیادی سرطانی شده و مانع بازگشت سرطان می گردد.
کمک به درمان آرتروز
کروستین موجود در زعفران با افزایش اکسیژن مغزی موجب تسهیل درمان آرتروز می گردد. یکی از انواع زعفران ( علفزار یا سورنجان) ممکن است در تسکین نقرس موثر باشد. اما افراد مسن مبتلا به بیماری های کبد، کلیه و اختلالات مغزاستخوان و حتی زنان باردار نباید این نوع را مصرف کنند.
بهبود بینایی
یکی از مطالعات اسپانیایی حاکی از آن است که ترکیبات طبیعی موجود در زعفران می تواند مانع از دست دادن بینایی و اختلال در شبکیه شود. زعفران، یکی از ترکیبات موجود در ادویه ها، به حفظ مورفولوژی گیرنده های نوری (مکانیسیمی در چشم ها که به مطالعه اشکال چیزهایی که می بینید کمک می کند)، پاسخ های بصری و شبکه مویرگ کمک می کند. مصرف مداوم مکمل زعفران موجب بهبود لکه های ناشی از پیسی و همچنین عملکرد شبکیه می شود.
این ادویه خوراکی از آسیب گیرنده های نوری که به دلیل اکسیداتیو مزمن رخ می دهد پیشگیری می کند. زعفران به بهبود بینایی افراد مسن کمک می کند. در طی یک آزمایش، بینایی بیماران بعد از مصرف قرص زعفران بهبود یافته بود. زعفران بر ژن هایی که مقادیر اسید چرب غشای سلولی را تنظیم می کنند تاثیر گذاشته و با این کار موجب تقویت سلول های بینایی می گردد. این آزمایش حاکی از آن است که زعفران می تواند بیماری تباهی تدریجی شبکیه را درمان کند. تباهی تدریجی شبکیه یک بیماری ژنتیکی است که موجب کوری همیشگی در افراد جوان می شود.
درمان بیخوابی
با وجود این که تحقیقات محدودی در این زمینه انجام شده اما مطالعات نشان می دهند که زعفران می تواند موجب درمان بی خوابی شود. مطالعه دیگر حاکی از آن است که زعفران می تواند در درمان افسردگی و بی خوابی مرتبط با بیماری موثر باشد.
در موش های آزمایشگاهی، زعفران موجب بهبود حرکت تند چشم ها در خواب گردید. مهمتر از همه این که، اثرات نامطلوب (مانند بی خوابی ناگهانی) بعد از خواب در موش ها مشاهده نشد.
بهبود عملکرد مغز
طبق مطالعات متعدد، زعفران در درمان اختلالات یادگیری و حافظه موثر است. مصرف تقریبا 30 میلی گرم زعفران در طول روز به بهبود بیماری آلزایمر کمک می کند. کروسین و اتانول موجود در ترکیبات زعفران تاثیرات ضدافسردگی در جوندگان دارد. طبق یکی از مطالعات دیگر، زعفران به بهبود خلق و خوی مصرف کنندگان کمک شایانی می¬کند. بیماران مبتلا به اسکیزوفرنی بدون نشان¬دادن حساسیت و عوارض جانبی به زعفران توانستند عصاره آب زعفران را مصرف کنند.
کمک به درمان آسم
طبق مطالعات، از زمان های قدیم زعفران جهت درمان آسم مصرف می گردید. در طب سنتی، به فواید استفاده از زعفران در این خصوص اشاره گردیده است. اما با این وجود، مطالعات محدودی در این حوزه انجام شده است. بنابراین جهت دریافت جزئیات بیشتر بهتر است با پزشک مشاوره کنید.
کمک به هضم
تاثیرات آنتی اکسیدانی، رادیکال زدایی و خواص ضدالتهابی زعفران موجب شده که این ادویه نقش عمده ای در کمک به هضم غذا و درمان اختلالات گوارشی ایفا کند. ناگفته نماند که استفاده از زعفران تاثیر چشمگیری در بهبود بیماری زخم معده و کولیت اولسراتیو دارد.
بهبود زخم ها
یک دیگر از فواید استفاده از زعفران التیام زخم ها خصوصا زخم های ناشی از سوختگی موثر باشد. زعفران موجب افزایش اپیتلیالیزاسیون مجدد در زخم های ناشی از سوختگی می گردد.
افزایش سطوح ایمنی و انرژی
کاروتنوئیدهای موجود در زعفران می توانند تاثیرات مثبتی بر سیستم ایمنی بدن داشته باشند. یکی از تحقیقات نشان داده که مصرف روزانه 100 میلی گرم زعفران می تواند بدون هیچگونه عوارض جانبی به طور موقت موجب فعالیت ایمنومدولاتوری گردد. عصاره گلبرگ زعفران در موش های آزمایشگاهی موجب افزایش پاسخ آنتی بادی گردید.
آیا در طول بارداری خوب است؟
خوردن زعفران در طول دوران بارداری می تواند دهانه رحم را باز کند. بیشترین تاثیر زعفران بر روی افاسمان(کوتاه شدن گردن رحم و نازک شدن دیواره آن) است. ناگفته نماند تعداد زایمان سزارین در زنانی که زعفران مصرف می کنند کمتر است.
طبق برخی از گزارشات، از زعفران می توان جهت خاتمه دادن به بارداری استفاده کرد. لطفا در این خصوص با پزشک مشاوره کنید.
به عنوان یک داروی مقوی غرایز جنسی عمل می کند
بدون ایجاد عوارض جانبی به بهبود عملکرد جنسی کمک می کند. مطالعات بر روی مردانی که دچار اختلال نعوظ بودند نشان داد که تاثیر چشمگیری در درمان بیماری آن ها داشت و از آن جایی که این ادویه عوارض جانبی ندارد از پتانسیل بالایی برخوردار است.همچنین برای سیستم تولید مثل مردان مفید است. طبق یکی از تحقیقات دیگری که برروی موش های نر انجام شد، کروسین موجود در زعفران موجب بهبود دفعات نعوظ گردید. چنین تاثیرات مشابه در انسان نیز ممکن می باشد. زعفران در مورفولوژی و تحرک اسپرم مردان نابارور نیز موثر می باشد. از آن جایی که تعداد اسپرم ها را افزایش نمی دهد می تواند در درمان ناباروری مردان مفید باشد. کروسین به طور بالقوه آسیب های ناشی از مصرف نیکوتین بر سیستم تولید مثل مردان را خنثی میکند.
درمان التهاب
مصریان از زغفران جهت درمان التیام استفاده می کردند. البته به دلیل خاصیت ضدالتهابی آن چنین چیزی شگفت انگیز نیست. این ادویه خوراکی می تواند در آسیب های مزمن کلیوی ناشی از ایسکمی تاثیرات محافظتی داشته باشد. لازم به ذکر است که حتی عصاره گلبرگ آن نیز دارای خواص ضدالتهابی می باشد. از فواید استفاده از زعفران می توان به بهبود جریان خون، تشویق به سلول سازی و ترمیم سلول ها، درمان تب و دندان درد اشاره نمود. اما نکته در اینجاست که تحقیقات محدودی در این زمینه وجود دارد. بنابراین اگر قصد دارید از زعفران برای درمان چنین بیماری هایی مصرف نمایید بهتر است اول با پزشک خود مشورت کنید.
ایجاد پوست شفاف
برای داشتن پوست صاف و شفاف دستورالعمل زیر را انجام دهید:
1 قاشق چایخوری پودرصندل، 2 تا 3 رشته زعفران و 2 قاشق شیر را با هم مخلوط کنید.
قبل از قرار دادن ماسک روی صورت ابتدا صورت خود را شسته و سپس با یک حوله یا پارچه تمیز خشک کنید.
در حالی که صورت کمی مرطوب است ماسک را روی صورت قرار دهید.
در یک حرکت دورانی صورت را ماساژ دهید.
اجازه دهید ماسک روی صورت به مدت 20 دقیقه بماند سپس صورت را خوب بشویید.
برای کسب نتایج بهتر توصیه می شود این ماسک را 1 بار در هفته انجام دهید.
پوست را روشن می کند
با انجام این دستورالعمل می توانید پوست خود را بهطور طبیعی روشن کنید:
چند رشته از آن را به مدت 2 ساعت در شیر خیس کنید.
صورت و گردن را با ترکیب فوق ماساژ دهید.
بعد از چند دقیقه صورت و گردن را بشویید.
انجا مکرر این دستور موجب می شود پوست شما به طور طبیعی روشن شود.
ترکیب دیگری که موجب روشن شدن طبیعی پوست می شود شامل:
تخم گل آفتاب گردان (چیرونجی) و زعفران را در شیر به مدت 1 شب خیس کنید.
صبح روز بعد مخلوط را آسیاب کنید.
مخلوط فوق را جهت روشن شدن و درخشانی روی پوست قرار دهید.
با افزودن چند رشته زعفران به یک لیوان شیر و نوشیدن آن در روز می توانید از فواید استفاده از زعفران برای درخشندگی پوست صورت بهره ببرید.
مادران آبستن اغلب شیر و زعفران می خورند تا پوست صورت جنینشان در رحم شفاف و روشن شود. البته شایان ذکر است که هیچ تئوری پزشکی چنین فرضیه ای را حمایت نمی کند.
رشته های زعفران را می توان در وان آب گرم استفاده نمود. برای این کار کافی است چند رشته زعفران را به مدت 20 دقیقه در وان خیس کنید و سپس با آن استحمام کنید. این روش به طور طبیعی رنگ چهره شما را روشن می کند.
جلوگیری از ریزش مو
آنتی اکسیدان های موجود در زعفران به پیشگیری از ریزش مو کمک می کنند. این ادویه موجب تقویت فولیکول های مو شده و به رشد موها کمک می کند. برای انجام این کار کافیست:
چند رشته زعفران را در شیر خیس کرده و شیرین بیان به آن اضافه کنید.
ترکیب را خوب مخلوط کنید تا به شکل خمیر درآید. خمیر فوق را به پوست سر و موهایتان بمالید.
اجازه دهید خمیر به مدت 15 دقیقه روی سر شما بماند سپس خوب بشویید.
این روش را 2 بار در هفته تکرار کنید.
نکات چگونگی استفاده از زعفران
یک ادویه چندمنظوره است که می تواند موجب تغییر طعم و عطر غذاهای مختلف شود. زعفران نه تنها عطر و طعم غذا را متمایز می کند بلکه باعث دلچسب ترشدن غذا نیز میشود. اگر دوست دارید ظاهر غذایتان زیباتر شود میتوانید از زعفران استفاده کنید. از طرفی اگر دوست دارید زعفران را با غذا مخلوط کنید به طوری که قابل رویت نباشد بهتر است از پودر زعفران استفاده کنید. نکات آشپزی که در این قسمت ارائه می کنیم کمک می کنند تا از حداکثر فواید این ادویه جادویی بهره ببرید:
برای تهیه مایع زعفران دم کرده کافیست 3 تا 5 قاشق چایخوری آب گرم یا آب جوش به پودرزعفران افزوده و 5 تا 10 دقیقه اجازه دهید تا دم بکشد. مایع زعفران را می توان به مدت چند هفته در یک ظرف درب دار نگهداری کرد و درصورت لزوم استفاده نمود. به جای آب می توان از شیر، سرکه و یا شراب استفاده نمود. زعفران دم کرده را معمولا جهت افزودن رنگ و طعم در انتهای پخت وپز به غذا اضافه می کنند.
چای عصاره زعفران
تهیه این نوشیدنی کاملا ساده است. از آن جایی که ادویه زعفران طعم تلخ و تندی دارد برای رفع این مشکل کافیست کمی عسل به چای اضافه کنید. عسل خواص آنتی اکسیدانی فراوانی دارد. اجازه دهید رشته های زعفران 5 تا 8 دقیقه خوب خیس بخورند. سپس از آب گرم خارج کرده و از نوشیدن چای لذت ببرید.