به‌احتمال‌زیاد الگوی مناسب غذا خوردن کمک می‌کند تا از وقوع و یا عود دیورتیکولیت جلوگیری به عمل آید، همچنین می‌تواند علائم بیماری را نیز بهبود بخشد. به یاد داشته باشید که دیورتیکولیت، از عوامل متعددی تأثیر می‌پذیرد، ازجمله چاقی ، سطح فعالیت بدنی و مصرف سیگار.
فهرست مطالب
دیورتیکولیت چیست؟
دیورتیکولیت زمانی رخ می‌دهد که، کیسه‌های کوچک و برجسته (دیورتیکول) موجود در دستگاه گوارش عفونی و ملتهب می‌شوند. موارد خفیف معمولاً با آنتی‌بیوتیک و رژیم غذایی دیورتیکولیت درمان می‌شوند. موارد شدیدتر به‌طورمعمول نیاز به بستری شدن دارند.
جزئیات رژیم غذایی برای دیورتیکولیت
متخصص تغذیه یک رژیم غذایی دیورتیکولیت را به شما ارائه می‌دهد که با استفاده از مایعات صاف‌شده برای چند روز شروع می‌شود.
نمونه‌هایی از مواد مجاز در یک رژیم غذایی مایعات صاف‌شده عبارت‌اند از:
• آبگوشت
• آب‌میوه بدون پالپ، مانند آب سیب
• تراشه‌های یخ
• بستنی یخی بدون حضور قطعات یا پالپ‌های میوجات
• ژلاتین
• آب
• چای و یا قهوه بدون کرم
مشورت با یک متخصص تغذیه به جهت آگاهی از مقدار و زمان استفاده از برنامه رژیمی از اهمیت بالایی برخوردار‌است. هم‌زمان با بهبود علائم شما، متخصص تغذیه به شما توصیه خواهد کرد تا به‌آرامی غذاهای کم فیبر را به برنامه غذایی خود اضافه نمایید. فیبرها کربوهیدرات‌های غیرقابل هضمی هستند که از طریق غذاهای گیاهی وارد بدن ما می‌شوند. همیشه تصور می‌شد که دیورتیکولوز توسط مصرف ناکافی فیبرها به وجود می‌آید. بااین‌حال مطالعات جدیدتر نشان می‌دهد که مصرف فیبرها از تشکیل دیورتیکول‌ها در فاز اولیه جلوگیری به عمل نمی‌آورد. اما به‌احتمال‌زیاد آن‌ها در جلوگیری از بروز علائم دیورتیکول (دیورتیکولیت) مؤثر خواهند بود. با توجه به اینکه فیبرها خواص متعدد دیگری نیز برای سلامتی ما دارند، به‌ویژه در حفظ باکتری‌های مفید روده، استفاده از یک رژیم غذایی با فیبر بالا توصیه می‌شود.
نمونه‌هایی از غذاهای کم فیبر عبارت‌اند از
• کمپوت و یا میوه‌های پخته‌شده بدون پوست یا دانه
• سبزیجات کنسروی و یا پخته مانند لوبیا سبز، هویج و سیب‌زمینی (بدون پوست)
• تخم‌مرغ، ماهی و مرغ
• نان سفید تصفیه‌شده
• میوه و آب سبزیجات بدون پالپ
• غلات کم فیبر
• شیر، ماست و پنیر
• برنج سفید، ماکارونی و رشته‌فرنگی
شما باید پس از دو یا سه روز از شروع رژیم غذایی احساس بهتری داشته باشید. اگر علائم شما پس از رژیم رو به بهبودی نرفت با متخصص تغذیه خود تماس بگیرید.
لیست مواد غذایی پرهیزی در بیماری دیورتیکولیت
1. آجیل، مغزها و دانه‌ها: از مصرف مغزها خودداری کنید، مانند بادام‌زمینی، بادام، پسته و بادام‌هندی. زیرا که این دانه‌ها می‌توانند، روده بزرگ شما را تحریک و باعث دردان شوند. از مصرف تخم یا بذر گیاهانی مانند: آفتابگردان، زیره سیاه، کدو و کنجد خودداری کنید. اگر شما به دیورتیکولیت مبتلا هستید و حدس می‌زنید که آجیل و دانه‌ها باعث بدتر شدن شرایط شما می‌شود؛ بهتر است از مصرف این‌گونه مواد غذایی اجتناب ورزید.
2. میوه‌ها و سبزیجات: از مصرف میوه‌ها و سبزیجاتی که حاوی دانه یا قطعات کوچک هستند، خودداری کنید. این ذرات کوچک می‌تواند در دیورتیکول گیرکرده و باعث التهاب شوند. از مصرف میوه و سبزیجاتی همچون: توت‌فرنگی، تمشک، کیوی، خیار، گوجه‌فرنگی، فلفل (فلفل سبز و قرمز)، بادمجان، بامیه خودداری نمایید. همچنین سبزیجات خانواده کلم مانند گل‌کلم، کلم بروکلی، کلم، کلم پیچ و برگ چغندر. دیگر سبزیجات مانند: هویج، کرفس، کاهو، سیب‌زمینی، کدو، چغندر و کدو سبز.
3. غلات و دانه‌ها: مهم است که شما از مصرف غلات و فراورده‌های آن‌ها پرهیز نمایید. دانه‌ها حاوی پسماندهایی هستند که ممکن است در معده باقی بمانند. برای نمونه می‌توان نان، پاستا و ماکارونی را مثال زد. در عوض شما می‌توانید نان غنی‌شده و تصفیه‌شده، غلات ساده مانند “غلات صبحانه” و ” برنج کریسپی ” را مصرف کنید.
4. میوه‌های خشک‌شده: هضم میوه خشک‌شده مانند کشمش و انواع توت‌ها دشوار است و در رژیم دیورتیکولیت باید حذف شوند.
5. غذاهای شیرین و نوشابه: از مصرف غذاهای شیرین و نوشابه‌ها خودداری کنید، زیرا آن‌ها می‌توانند باعث تجمع گاز و نفخ شوند که این امر می‌تواند علائم دیورتیکولیت را بدتر نماید.
6. غذاهای اسیدی: از مصرف مواد غذایی بسیار اسیدی، مانند گوجه‌فرنگی، میوه‌های خانواده مرکبات مانند لیمو دوری کنید، زیرا ممکن است وضعیت شما را یدتر نمایند.
7. شیر و پنیر: از مصرف شیر کامل، خامه غیر لبنی قهوه و خامه خودداری کنید. خامه زده‌شده حاوی شامل روغن نارگیل یا پالم می‌باشد. در عوض شما می‌توانید از شیر بدون چربی و ماست کم‌چرب استفاده کنید. سعی کنید مصرف پنیر خامه‌ای، پنیر چدار، کره، پنیر محلی و مارگارین را محدود کنید. اغلب محصولات لبنی به‌راحتی هضم شده و به‌خوبی قابل‌تحمل می‌باشند. اما بهتر است هنگام مصرف آن‌ها علائم خود را در نظر گرفته و در مورد مصرف آن‌ها با پزشک خود به مشورت بپردازید.
8. غذاهای تصفیه‌شده: یکی دیگر از مواد غذایی مهم که در رژیم دیورتیکولیت باید پرهیز شوند، غذاهای تصفیه‌شده می‌باشد. غذاهای تصفیه‌شده در موادی همچون: آرد همه‌منظوره، کیک اسفنجی، چوب‌شور، پفک، پیتزا، بستنی، شیرینی، دونات، شکلات، شیرین‌کننده‌های مصنوعی، کمپوت و مواد کنسرو شده، کیک خامه‌ای، شکر سفید و کلوچه یافت می‌شود.
9. غذاهای سرخ‌شده: از مصرف غذاهای سرخ‌شده و غذاهای چرب اجتناب ورزید؛ ازجمله: سیب‌زمینی سرخ‌کرده، غذاهای آماده، مرغ سرخ‌شده، سمبوسه و غذاهای فراوری‌شده. به‌جای استفاده از غذاهای خیلی سرخ‌شده، شما می‌توانید غذا را در یک ماهی‌تابه بپزید، بجوشانید و یا تفت دهید.
پیشگیری از بیماری دیورتیکولیت
با رعایت چند نکته شما می‌توانید سلامت دستگاه گوارش خود را حفظ کرده و از تشکیل دیورتیکول جلوگیری به عمل‌آورید:
• اجتناب از مصرف بیش‌ازحد گوشت قرمز.
• اجتناب از غذاهای چرب، که ممکن است به انسداد روده منجر شوند و علائم دیورتیکولیت را بدتر نمایند.
• ورزش منظم
• ترک سیگار (سیگاری‌ها در معرض خطر بالاتری در ابتلا به عوارض ناشی از دیورتیکولیت قرار دارند)
• از مصرف داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) خودداری کنید.
• مقدار زیادی مایعات بنوشید.
• حفظ تناسب وزن – لینک به‌تناسب قد و وزن.
• هنگام احساس دفع، به نیاز خود پاسخ بدهید.
