علل خستگی
جدول محتوا
علل پزشکی
احساس طولانیمدت خستگی ممکن است در اثر شرایط پزشکی یا بیماریها ایجاد شده باشد.بهعنوانمثال میتوان به کاهش وزن، تغییر در اجابت مزاج و یا کمآبی بدن اشاره کرد. برخی از عوامل شناختهشدهی خستگی و ضعف عبارتاند از: کمخونی، سندروم خستگی مزمن، دیابت و تب غدهای.دیگر دلایل کمتر شایع عبارتاند از: “کم کاری تیروئید” یا “هیپوتیروئیدیسم”، حساسیتهای غذایی، مانند بیماری سلیاک و هیپوگلیسمی (افت قند خون).همچنین لاغری و یا اضافهوزن نیز میتواند نقش مؤثری در خستگی داشته باشد. چراکه در هر دو شرایط انجام فعالیتهای بدن با فشار بیشتری مواجه خواهد شد.
دلایل مربوط به سبک زندگی
سبک زندگی ما شامل رفتارهایی است که میتواند به خستگی مزمن و ضعف منجر شود. بهعنوان نمونه میتوان به موارد زیر اشاره نمود:
مصرف بیشازحد کافئین
شیفتهای طولانی کاری یا ساعتهای طولانی کار با رفتوآمدهای زیاد
مصرف تنقلات در بیرون از منزل و یا داشتن رژیم غذایی ناسالم
عدم فعالیت و انجام ندادن ورزش به میزان کافی
نداشتن زمان برای استراحت، تفریح و بازسازی جسم و روح
عوامل مربوط به شرایط روحی- روانی
مسائل مربوط به مشکلات ذهنی مانند افسردگی و یا اضطراب، از دلایل شایع خستگی محسوب میشوند. مقابله با نگرانیها و یا داشتن یک زندگی پرمشغله میتواند باعث تخلیه انرژی شما گردد، حتی اگر این عوامل مثبت باشند، مانند اسبابکشی به خانهای جدید و یا شروع یک شغل جدید.
ارتباط بین مواد مغذی و درمان خستگی مزمن
عامل دیگری که میتواند با ایجاد خستگی در افراد مرتبط باشد، رژیم غذایی و مواد مغذی است. صرفنظر از آنکه احساس خستگی طولانیمدت شما ناشی از سبک زندگی، عوامل روحی- روانی و یا شرایط پزشکی باشد، به نظر میرسد رژیم غذایی متعادل میتواند در برطرف شدن این عوارض مؤثر باشد.
مواد مغذی جهت رفع خستگی مزمن بر روی غذاهای ارتقادهنده انرژی تأکید دارد. این بدان معنا نیست که برای رهایی از خستگی به سراغ داروهای انرژیزا یا نوشیدنیهای مخصوص ورزشکاران، برویم. هرچند آنها نیز جایگاه خاص خود را دارند.در مقابل در مورد غذاهایی صحبت میکنیم که بخشی از یک رژیم غذایی متعادل هستند، آنها سطح مواد مغذی را در بدن شما افزایش داده و از عملکردهای طبیعی بدن پشتیبانی به عمل میآورند. آنها بهسلامتی جسم و روح شما کمک کرده و بهطورکلی سلامتی عمومی شما را افزایش میدهند.
یک رژیم غذایی متعادل و سالم شامل تمام گروههای غذایی میشود. غذاهای نشاستهای، ۵ نوبت میوه و سبزیجات، لبنیات و پروتئینها – برای مبارزه با خستگی در درازمدت مصرف متعادل آنها ضروری محسوب میشود. همچنین نوشیدن کافی مایعات برای حفظ آب بدن، در کاهش خستگی بسیار مؤثر است. سعی کنید در روز حداقل یک و نیم لیتر آب مصرف کنید، همچنین برای افزایش سطح انرژی میتوانید مقداری لیموی تازه به آن اضافه نمایید.
رژیم غذایی سالم برای درمان خستگی مزمن چیست
خوردن یک صبحانه کامل
اغلب افراد در هنگام صبح عجله دارند، بنابراین سادهترین گزینه برای صرفهجویی در وقت، حذف صبحانه میباشد. اما در اواسط صبح آنها دچار ضعف و خستگی خواهند شد. مطالعات نشان داده است که خوردن یک صبحانه مغذی میتواند هوشیاری و تمرکز افراد را به میزان قابلتوجهی افزایش دهد. بهطورکلی برای داشتن انرژی، افزایش استقامت و مبارزه با خستگی، ترکیب پروتئین و کربوهیدراتها توصیه میشود. مراقب میزان قند مصرفی در صبحانه خود باشید. افرادی که در صبح موادی سرشار از مواد قندی می خورند هنگام ظهر و ناهار بیشتر گرسنه می شوند. و غذای بیشتری نیز مصرف میکنند. میل آنها به غذاهای شیرین نیز افزایش میابد.
کربوهیدراتها
پس از صرف یک صبحانه کامل و انرژیزا، جهت مبارزه با خستگی نباید متوقف شوید. شما باید در طول روز خوردن غذاهای سالم را ادامه دهید.اگرچه مصرف کربوهیدراتها بهتنهایی منبع ایده آلی برای تأمین انرژی محسوب نمیشود، ولی بههرحال ارجحترین منبع برای تولید انرژی در بدن هستند.
رژیم غذایی که در آن میزان کربوهیدراتها کم باشد، در ابتدا انرژی خوبی برای افراد فراهم میکند اما پس از گذشت زمان سطح انرژی کاهش مییابد. متخصصین معتقدند که برای افزایش انرژی بدن لازم است، ترکیبی از کربوهیدراتهای ساده و کربوهیدراتهای پیچیده باهم مصرف شود. نوع پیچیده به آهستگی سوزانده میشود. بخش عمده انرژی مصرفی ما باید از آنها تشکیل شود.این بدین معنا نیست که باید مصرف کربوهیدراتهای ساده را نادیده بگیرید، آنها سوخت و سازی سریعتر دارند و منبع سهلالوصولی برای تأمین انرژی محسوب میشوند. نوع پیچیده سطح قند خون را پایدار میکنند، بدون آنها سطح قند خون دچار نوسان شده، بدن خسته و بیحال میشود. بهمنظور جذب مؤثر کربوهیدراتها، باید از کربوهیدراتهای پیچیدهی استفاده نمود که حاوی فیبر بالایی باشند. فیبرها کمک میکند تا کربوهیدراتهای مصرفشده با سرعت پایینتری در بدن جذب شوند. بنابراین شما جریانی از انرژی پایدار در بدن خود خواهید داشت.
چربیها
چربیهای مضر مانند چربیهای ترانس و یا چربیهای اشباع، با بیماریهای مزمن در ارتباط هستند، ازجمله بیماریهای قلبی – عروقی و برخی از انواع سرطانها. چربیهای خوب منبع خوبی از انرژی محسوب میشوند و میتوانند در طول زمان از شدت خستگی شما بکاهند. نوع غیراشباع آن در محصولاتی همچون اواکادو، روغن کانولا و روغن زیتون و …یافت می شود. این نوع می تواند خطر بیماریهای قلبی را کاهش دهند. از مصرف چربیهای غیراشباع در رژیم غذایی خود واهمهای نداشته باشید.
پروتئینها
کربوهیدراتها و چربیها برای بدن شما انرژی اولیه را فراهم میکنند، اما این پروتئینها هستند که درنهایت نیروی شما را تنظیم میکنند.پروتئینها در رشد، حفظ سلولها، حفظ حجم ماهیچهها و انتقال ویتامینها و هورمونها نقش مهمی دارند. اگر در رژیم غذایی بهاندازه کافی چربی و کربوهیدرات مصرف نشود پروتئینها بهعنوان منبع انرژی مصرف خواهند شد.
تأمین آب بدن
آب در طول در رودهها به جریان درمیآید، دمای بدن شما را تنظیم کرده و حرکت مفاصل را روان میسازد. همچنین برای تولید انرژی، وجود آب کافی در بدن امری حیاتی است. کمآبی، دلیل عمدهای برای خستگی و فقدان انرژی محسوب میشود. اگر بهاندازه کافی آب ننوشید، مقداری زیادی انرژی در بدن شما صرف خواهد شد، تا آب موجود در بدن شما حفظ شده و به تعادل برسد.
مصرف وعدههای غذایی در زمانهای مشخصی از روز میتواند به درمان خستگی مزمن کمک نماید، چراکه این کار باعث ثبات و پایداری سطح قند خون میشود. این کار میتواند خستگی شما را کاهش دهد. افزایش سریع انرژی بدن بهواسطه مصرف موادی همچون شکلاتها و یا خوراکیهای شیرین ممکن است برای مدت کوتاهی ما را راضی نماید، اما معمولاً بهواسطه افزایش سطح قند خون، باعث خستگی بیشتر ما میگردند. بهتر است هرگز هیچ وعده غذایی را از دست ندهید. بر روی موادی متمرکز شوید که سوخت آنها آهستهتر باشد مانند جو، نان سبوسدار، برنج، ماکارونی و غلات صبحانه. آنها بهتدریج انرژی خود را آزاد میکنند، همچنین سرشار از مواد مغذی و مواد معدنی هستند.